متن فضایی زیارت امام رضا (ع)

Authors

مهدی سقایی

دکتری در رشتۀ جغرافیا، پژوهشگر مستقل در مطالعات گردشگری فرامرز نودهی

دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه فردوسی مشهد زهره جوانبخت قهفرخی

دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد سید محمدباقر طباطبایی

کارشناس ارشد معماری و پژوهشگر مطالعات معماری

abstract

زیارت به عنوان یک فرآیند اجتماعی دیرپا که در بطن جوامع انسانی ریشه دارد، با مکان مقدس که مقصد سفرهای زیارتی است در ارتباط قرار دارد. حرم مطهر امام رضا (ع) از جمله مکان های مقدسی است که هرساله میلیون ها زائر برای زیارت به این مکان سفر می کنند. در مقصد این سفرهای زیارتی و با توجه به کنش مستقیم مابین زائران و مجاوران امام رضا (ع) در محدودۀ شهر و در شعاع مشخص متنی فضایی حاصل از زیارت تولید می شود. این مقاله با تأسی به نظر دیالکتیسین ها، بخصوص نظر هنری لوفور دربارۀ تولید فضا، به شناخت و مطالعۀ تولید متن فضایی زیارت امام رضا (ع) پرداخته و چگونگی تولید، خوانش، مختصات و ویژگی های این متن فضایی را مورد بررسی قرار می دهد. در نتیجۀ این تحقیق نظری و تحلیلی، متن فضایی زیارت امام رضا (ع) در چارچوب مدلی مفهومی در تطبیق با مدل لوفور توضیح داده شده و تقابل های دودویی و گونه شناسی موجود در متن فضایی زیارت مورد ارزیابی قرار می گیرد. بر مبنای این بررسی ها پیش یابی های مرتبط با متن فضایی زیارت ارائه و این نتیجه حاصل شده است که متن فضایی زیارت امام رضا (ع) متنی فرهنگی است که تمامی عناصر آن در خدمت معرفت افزایی و تعمیق آگاهانۀ زائران و مجاوران از زیارت و متن زیارت است. بنابراین، لازم است در هنگام تصمیم گیری برای هر عنصر کلان یا خرد متن فضایی زیارت امام رضا (ع)، میزان تأثیر آن در موارد فوق سنجیده شود و این سنجش مورد ارزیابی و اولویت گذاری قرارگیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی روایات فضیلت زیارت امام رضا (ع)

ائمّه ی معصومین علیهم السّلام بهترین الگوهایی هستند که انسان ها می توانند از ارتباط با آنان، در مسیر رشد و تکامل خود بهره برداری کنند، این ارتباط در قالب زیارت نا مه ها مطرح شده است. زیارت قبور ائمّه ی معصومین علیهم السّلام می تواند به شناخت بیشتر آن بزرگواران و الگو برداری از خصلت های الهی آنان بینجامد و یا از طریق اشراق معنوی، بر روح جان آدمی تأثیر گذار باشد . در مذهب تشیّع که امامت هم سنگ توحید و...

full text

پدیدارشناسی تجربی زیارت امام رضا (ع)

زیارت دیدار خودخواسته اماکن مقدس است که ابعاد عینی و ذهنی دارد؛ بعد عینی زیارت متضمن نهادمندی و توجیه مندی است. در حالی که نهادمندی زیارت حاصل انجام مکرر عمل زیارت در چارچوب آداب و احکام معین مذهبی است، توجیه مندی زیارت عمدتاً شامل مجموعۀ احادیث و روایاتی است که در فضیلت و ثواب زیارت نقل شده و از طریق فرآیندهای پرورش و یادگیری اجتماعی زیارت را توجیه پذیر می کند. بعد ذهنی زیارت متضمن درونی سازی م...

full text

ارزیابی روایات فضیلت زیارت امام رضا (ع)

ائمّه ی معصومین علیهم السّلام بهترین الگوهایی هستند که انسان ها می توانند از ارتباط با آنان، در مسیر رشد و تکامل خود بهره برداری کنند، این ارتباط در قالب زیارت نا مه ها مطرح شده است. زیارت قبور ائمّه ی معصومین علیهم السّلام می تواند به شناخت بیشتر آن بزرگواران و الگو برداری از خصلت های الهی آنان بینجامد و یا از طریق اشراق معنوی، بر روح جان آدمی تأثیر گذار باشد . در مذهب تشیّع که امامت هم سنگ توحید و...

full text

جامعه شناسی پدیداری زیارت؛ پدیدارشناسی تجربی زیارت امام رضا «ع»

موضوع رساله حاضر، جامعه شناسی پدیداری زیارت است که در آن زیارت در قالب واقعیتی دینی و دارای دو بعد عینی و ذهنی در نظر گرفته شده است. در بعد عینی زیارت، مفاهیمی چون نهادمندی و توجیه مندی آن طرح شده و در بعد ذهنی، به درونی سازی و تجربه زائران از زیارت پرداخته شده است. نکته و مفهوم کلیدی که در پدیدارشناسی طرح شده، مفهوم بین الاذهان است که توسط شوتس، در جامعه شناسی پدیداری با تعبیر معنای عینی دنبال...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات اجتماعی ایران

جلد ۶، شماره ۳-۴، صفحات ۸۷-۱۰۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023